Een boterham met pindakaas wordt met smaak aangevallen door mijn kinderen. Als ik niet oplet blijven de korstjes liggen. ‘Nu even niet mam, die eet ik later wel op’. Niet de bedoeling, maar wel herkenbaar gedrag. Dat verslag dat je nog moet schrijven, de voorbereiding op die bijeenkomst die je vooruitschuift, administratie die op je ligt te wachten. Niet altijd leuk, maar ze horen er bij en zijn ook nog eens noodzakelijk om verder te kunnen in je werk of kwalitatief het beste resultaat neer te zetten. Die ‘korstjes’ zul je dus op enig moment ook moeten eten.
Uitstelgedrag, je weet dat je die ene taak nog moet voltooien en je kunt genoeg redenen vinden om het niet nu te doen…. Uitstelgedrag is het uitstellen van taken die je eigenlijk wil of moet doen en waarbij je weet dat het uitstel waarschijnlijk niet goed is en tot moeilijkheden of extra stress zal leiden. Dit wordt ook irrationeel uitstel genoemd. (bron: Wikipedia)
‘Gelukkig’ hebben veel mensen last van dit uitstelgedrag (15 tot 20% van alle volwassenen zou een probleem met procrastinatie hebben; J.Harriott & J.R.Ferrari, 1996); eerst je bureau nog opruimen, voortdurend je mail checken, nog even de laatste nieuwsupdate lezen. Dat is geen reden om zelf ook de boel te blijven uitstellen. Toch betrap ik me er op dat ik dit als gegronde reden toelaat om niet te doen wat ik eigenlijk moet doen. En daar voel ik me stiekem best vervelend onder.
Neem nou een heerlijk broodje pastrami. Het lekkerste zit binnenin. Om daar te komen zul je toch echt door de korst heen moeten bijten. Als je dat broodje vergelijkt met een taak of deadline waar je tegenaan hikt en je wilt jezelf niet voor de gek houden, dan pik je het niet dat allerlei quasi belangrijke of zelfs onzinnige redenen er toe leiden dat je die taak blijft uitstellen.
Het zou toch tof zijn als de stress en het rotgevoel als gevolg van het uitstellen van zaken, plaatsmaken voor een voldaan gevoel, extra tijd en energie. Zonder diep in te gaan op de oorzaken en oplossingen kun je je wellicht voorstellen dat dit uitstelgedrag voor een deel te herleiden is naar persoonlijkheid en voor een deel naar de taak. Als je weet dat de mate waarin de taak je tegenstaat direct consequenties heeft voor ‘straf’ en ‘beloning’, dan stel je jezelf simpelweg de vraag of je jezelf gaat foppen met een ogenschijnlijk geloofwaardig excuus om de taak uit te stellen. Laat je dus niet verleiden als de ‘beloning’ of ‘straf’ verder weg ligt in de tijd. Dat is funest voor je motivatie om die taak aan te pakken. Hetzelfde geldt voor perfectionisme. Je wilt die taak super goed uitvoeren terwijl je op een bepaalde manier twijfelt aan je eigen kunnen. Uitstelgedrag ‘helpt’ je onder tijdsdruk de taak - laten we eerlijk zijn - minder goed uit te voeren, met als reden dat je er te laat aan begonnen bent. Time management telt hier dus niet als excuus.
Het beste wat je kan doen is eerst die korst op te eten; begin met de vraag te stellen ‘waarom dan niet’ als je het over die taak hebt en allerlei vluchtredenen je verleiden iets anders eerst te gaan doen; committeer je aan tussentijdse deadlines; houd je uiteindelijke doel voor ogen (die pastrami). Je zult zien dat dat broodje een stuk lekkerder smaakt als je niet gehinderd wordt door zaken als tijdsdruk, onzekerheid, afleiding, ongemak, enzovoorts. Nu ben ik geen liefhebber van pastrami, maar ik kan de metafoor weldegelijk toepassen op mijn uitstelgedrag. Dus geen smoesjes meer voor mij; eerst de korst dan de worst! Toch maar gaan beginnen met de voorbereiding voor volgende week….
Verschoor & Oudshoorn, februari 2015 - Maartje Jonkers
Reageren? Neem hieronder contact op.